Opracowanie zawierające wnioski z Debaty to reakcja na liczne zapowiedzi przeprowadzenia kolejnego etapu tzw. reformy sądownictwa, tym razem polegającego na spłaszczeniu struktury sądownictwa i weryfikacji wszystkich sędziów sądów powszechnych. Uczestnicy debaty zaprezentowali argumenty wskazujące na poważne niebezpieczeństwa związane z wejściem w życie planowanych zmian ustawowych i ich możliwe skutki. Znawcy prawa konstytucyjnego i europejskiego oraz prawnicy praktycy zwrócili też uwagę na rolę powołanego przepisu konstytucji: stanowi on wyjątek od zasady nieusuwalności sędziów. Jego wykorzystanie powinno być oceniane w kontekście treści całej konstytucji i jej podstawowych zasad. Zaznaczono też, że planowane zmiany spowodowałyby długotrwały chaos i pogłębiłyby obecny kryzys. Rzeczywistym ich celem jest podporządkowanie sędziów i wyeliminowanie niewygodnych osób.
Tematyka publikacji i autorzy:
- O pomysłach spłaszczenia struktury sądownictwa powszechnego i weryfikacji sędziów. Wprowadzenie do Debaty Helsińskiej – prof. dr hab. Stanisław Biernat
- Świetlisty miecz konstytucjonalistów – prof. dr hab. Ewa Łętowska
- Art. 180 ust. 5 konstytucji – treść prawna i zasady wykładni – prof. dr hab. Lech Garlicki
- Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa – dr hab. prof. UW Ryszard Piotrowski
- Praktyczne aspekty stosowania art. 180 ust. 5 konstytucji – adw. dr hab. prof. UŁ Anna Rakowska-Trela
- Pozory reorganizacji sądów a ich upolitycznienie – SSO dr hab. prof. UŚ Krystian Markiewicz
- Przyszłość pseudoreform sądownictwa – SSO Dariusz Mazur
- Zmiana ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów w kontekście zmian ustrojowych prokuratury w 2016 roku – prok. Jarosław Onyszczuk
- O zagrożeniu niekonstytucyjnego spłaszczenia sądownictwa – adw. Mikołaj Pietrzak
- Reorganizacja sądownictwa polskiego w świetle wymogów prawa unijnego i standardów orzeczniczych Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – dr Paweł Filipek
- Wykorzystanie art. 180 ust. 5 konstytucji dla spłaszczenia ustroju sądownictwa powszechnego: prognoza ostrzegawcza – prof. dr hab. Stanisław Biernat
Opracowanie dostępne jest na stronie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.
