Miesiąc: wrzesień 2016

Europejski Nakaz Aresztowania (ENA) to uproszczona forma ekstradycji istniejąca pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej. ENA umożliwia aresztowanie osoby podejrzanej lub oskarżonej o popełnienie przestępstwa albo już skazanej za nie, i wydanie jej do kraju, w którym zostanie postawiona przed sądem lub przekazana do wykonania wcześniej orzeczonej kary.

Kancelaria Pietrzak Sidor & Wspólnicy w ciągu roku prowadzi od kilkunastu do kilkudziesięciu spraw dotyczących stosowania Europejskiego Nakazu Aresztowania. „Z naszego doświadczenia wynika, że w sprawach dotyczących stosowania Europejskiego Nakazu Aresztowania zachodzi cały szereg problemów praktycznych. Pomimo tego, że sądy stosują ENA już prawie 10 lat, nie wskazuje na to, żeby praktyka w tym zakresie miała się poprawić” – mówi adw. Mikołaj Pietrzak.

Zdaniem adw. Mikołaja Pietrzaka do najważniejszych problemów związanych ze stosowaniem ENA należy zaliczyć przede wszystkim brak wykorzystywania instrumentu, który pozwala na przekazanie do kraju, w którym przebywa oskarżony, wyroku do wykonania. „Polskie władze rzadko występują o taką możliwość, co powoduje, że osoba, która zdążyła już sobie urządzić życie w innym kraju Unii Europejskiej, musi wracać do Polski, żeby odbyć wyrok często w bardzo błahej sprawie” – mówi adw. Mikołaj Pietrzak. „Przekazując wyrok do wykonania w innym kraju, taka osoba mogłaby odbyć karę i jednocześnie nie musiałaby porzucać swojego dotychczasowego życia” – dodaje adw. Mikołaj Pietrzak.

Adw. Urszula Podhalańska, która specjalizuje się w prowadzeniu spraw z elementem transgranicznym, wskazuje również na problemy dotyczące dostępu do obrońcy w sprawach, w których wydawany jest ENA. „W momencie wydawania przez polski sąd Europejskiego Nakazu Aresztowania osoba względem, której jest on stosowany, często w ogóle nie jest tego świadoma” – tłumaczy adw. Urszula Podhalańska. Zdaniem adw. Podhalańskiej, w prawie powinna być przewidziana możliwość zaskarżenia zasadności wydania ENA już po przekazaniu danej osoby do Polski.

Adw. Podhalańska wskazuje również, że polskie sądy bardzo często stosują ENA w sprawach błahych. „Pomimo tego, że ENA jako niezmiernie inwazyjny środek względem praw i wolności człowieka miał być stosowany w najpoważniejszych sprawach dotyczących zabójstw lub przestępstw popełnionych w ramach zorganizowanych grup przestępczych, polskie sądy wydają go w sprawach dotyczących np. drobnych kradzieży lub niezapłaconych faktur” – mów adw. Urszula Podhalańska.

Adwokaci Kancelarii Pietrzak Sidor & Wspólnicy od lat angażują się w dyskusje na temat problemów związanych ze stosowaniem ENA z perspektywy obrońców (zob. więcej Europejski Nakaz Aresztowania z perspektywy obrońcy)

„Komornik korzysta uprawnień przewidzianych w prawie. Może np. zająć nieruchomość, cenne przedmioty należące do dłużnika, czy, mówiąc potocznie, „wejść” na rachunek bankowy” – mówił adw. Kacper Florysiak. „Windykator z kolei z takich uprawnień nie korzysta, a jego pozycja względem komornika jest zdecydowanie słabsza” – tłumaczył adw. Kacper Florysiak. Co więcej, dłużnik nie ma obowiązku podporządkowywać się poleceniom windykatora nakazujący np. niezwłoczne uregulowanie długu.

Adw. Kacper Florysiak podkreślał, że rolą windykatora jest tylko i wyłączenie nakłaniać dłużnika i wierzyciela do zawarcia ugody. Przy czym jego działania nie mogą być w żadnym stopniu uciążliwe dla dłużnika. „Należy zwrócić uwagę, że windykator nie może grozić, jego działania nie mogą być uporczywe ani podejmować żadnych działań, które byłby postrzegane jako uporczywe” – mówił adw. Kacper Florysiak.

W ciągu ostatnich miesięcy media opisywały liczne przypadki błędów popełnionych przez komorników w trakcie postępowań egzekucyjnych. „Przed takimi błędami można się bronić stosując m.in powództwa przeciw egzekucyjne, jeśli ma się wątpliwości co do tego, czy komornik odpowiednio skrupulatnie prowadził dane czynności” – tłumaczył adw. Kacper Florysiak. Zdaniem prawnika, w trakcie czynności prowadzonych przez komorników szczególną uwagę należy zwracać na to, by wszystkie oświadczenia dotyczące ewentualnych wątpliwości powstałych w trakcie czynności były odpowiednio zaprotokołowane.

„Jeżeli bierzemy udział w czynnościach podejmowanych przez komornika i mamy wątpliwość co do tego, czy np. dany samochód rzeczywiście należy do dłużnika, takie wątpliwości na pewno powinny być odzwierciedlone w protokole z tych czynności” – mówił adw. Kacper Florysiak.

Audycja dostępna jest tutaj.

Zaangażowanie pro bono adwokatów w działalność społeczną może mieć różne formy. Począwszy do wolontariatu, przez wspieranie instytucjonalne organizacji aż do prowadzenia spraw klientów, którym organizacje pomagają. „W ramach naszej działalności pro bono koncentrujemy się przede wszystkim na prowadzeniu litygacji strategicznej” – mówi adwokat Małgorzata Mączka-Pacholak. „Na prośbę współpracujących z nami organizacji pozarządowych podejmujemy działania w sprawach, w których decyzje sądów lub organów administracji mogą przyczynić się do podwyższenia standardów ochrony praw człowieka” – tłumaczy adwokat Małgorzata Mączka-Pacholak.

W trakcie spotkania adwokaci Małgorzata Mączka-Pacholak i Paweł Osik mówili o wyzwaniach, które może przynieść współpraca między organizacjami pozarządowymi a prawnikami pro bono. „Coraz częściej adwokaci angażują się w sprawy pro bono prowadzone we współpracy z organizacjami pozarządowymi” – mówi adwokat Paweł Osik. „Bardzo często są to trudne sprawy, które na pierwszy rzut oka wydają się nie do wygrania. Dlatego często zdarza się tak, że sprawy prowadzone pro bono wymagają ogromnego zaangażowania i niestandardowego podejścia” – tłumaczy adwokat Paweł Osik.

Praktykantów HFPC i Biura Rzecznika Praw Obywatelskich interesował szereg szczegółów dotyczących takiej współpracy. Praktykanci pytali m.in. o kwestie etyczne: jak postępować, jeżeli dochodzi do konfliktu interesów klienta z celami strategicznymi organizacji, która skontaktowała go z reprezentantami pro bono.

Kancelaria Pietrzak Sidor & Wspólnicy wspiera szereg organizacji pozarządowych. Więcej informacji o naszej działalności pro bono dostępnych jest tutaj.